7 Temmuz 2010

"Chopin Üzerine Notlar"

Klasik müzik, son zamanlarda Serhan Bali'nin de sıkça dile getirdiği gibi, sadece eğitimini almış olanların değil, konuya dair bilgisi olan herkesin üzerine yazabileceği bir konu (olmalı). Bunun en iyi ve tescilli örneklerinden biri de 1947'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmış ünlü Fransız yazar André Gide'nin (1869 - 1951) yazmış olduğu "Chopin Üzerine Notlar". Chopin Yılı vesilesiyle Can Yayınları'ndan, hem de İdil Biret kayıtları içeren bir CD ile birlikte edinme fırsatı bulabildik bu anlatıyı bu yıl.

"Ayrı Yol" (1902), "Pastoral Senfoni" (1919) ve "Kalpazanlar" (1925) gibi romanlarıyla ünlü André Gide, amatör olarak klasik müzikle ilgilense de; günümüzde çoğu profesyonelin ulaşamadığı derecede iyi bir müzik bilgisine sahip olduğu anlatının her satırında anlaşılıyor. Orijinali 1938'de "Notes sur Chopin" adı ile yayınlanan, 1983'te tekrar basılan anlatıda Gide'nin satırlarına ek olarak; "Fragments du Journal et de Feuillets inédits"den Chopin ve klasik müzik üzerine alıntılar, 1938 baskısında yayımlanmamış kısımlar ve Fransız müzikolog Édouard Ganche'ın André Gide'e 1932 yılında yazmış olduğu bir mektup da bulunuyor.

Can Yayınları ise, Chopin'in 200. doğum yılı nedeniyle Chopin Yılı ilan edilen 2010'da; en ünlü piyanistlerimizden İdil Biret'in yazdığı önsöz ve eser için kaydettiği 17 Chopin eserine yer veren bir CD ile yayınladı bu yıl eseri. Kısa ve öz bir anlatı olması nedeniyle; CD hediye eden bir kitap olarak değil, kitap hediye eden bir İdil Biret CD'si olarak algılanabilir "Chopin Üzerine Notlar". Kayıtta, eserde de adı geçen 9 prelüd, 2 etüd ve birer eöpromptu, balad ile Chopin'in ünlü "Barkarol" ve "Polonez-Fantezi"sine yer verilmiş.

André Gide'in notlarında daha çok Chopin'in nasıl çalınması gerektiği üzerine yoğunlaştığını ve bunu yaparken bestecinin biyografisine ve geride bıraktığı izlere sıkça başvurduğunu görüyoruz. Kısaca, Chopin'i hızlı çalmak değil, yavaş çalabilmek marifettir diyor Gide. "Müziklerin en katıksızı" gibi tanımlamalar, "Bundan daha az Germen nitelikli bir müzik olamaz." gibi yorumlar ve "Chopin, en çok Chopin gibi olmaya çalışmadığında kendisi olmuştur." gibi tespitlerin bulunduğu eserde bir çok nota alıntılarına da yer verilmiş olması André Gide'in müzik bilgisinin ne kadar engin olduğu konusunda daha net bir fikir veriyor okuyanlara.

"Chopin Üzerine Notlar", 2010
(Notes sur Chopin, 1938)
Yazar: André Gide
Çeviren: Ömer Bozkurt
Yayınevi: Can Yayınları
Sayfa Sayısı: 78 + CD
Fiyatı: 13 TL

Hiç yorum yok: