En İyi Oyuncular: 2009, Bölüm I

Oyunculuk, geride iz bırakacak ve akıllara kazınacak denli rolü yaşamak olmalı diyenlerdenseniz, 2009 sinemasının en iyi performansları karşınızda... Yazının ilk bölümünde 'önden bayanlar' diyorum. Kimi güçlü, kimi güçsüz; kimi acımasız, kimi masum; kimi hayat dolu, kimiyse hayata küsmüş 20 yetenekli kadın var karşınızda. Etkileyici ve yaralayıcı performanslar hepsi de... (Oyuncular soyadı sırasına göre sıralanmıştır.)

Amy Adams (Night at the Museum: Battle of the Smithsonian) Amelia Eckhart: Amy Adams, geçtiğimiz yıl Meryl Streep'in gölgesinde kaldığı "Julie & Julia" ile değil, "Night at the Museum"un devam filminde canlandırdığı Amerikalı kadın pilot Amelia Eckhart ile çekti ilgimi. Bu tarihi kişiliği, bir komedi filminde; hem ciddi ve sert hem de komik ve romantik bir karakter olarak yansıtmayı başardı.

Sandra Bullock (Blind Side) Leigh Anne Touhy: Lise yıllarımdan beri taptığım, fakat benim tapınmamı gitgide kötü filmlerde oynayarak hak etmemeye başlayan Sandra Bullock; bu yıl biri komedi, diğeri ise drama olmak üzere iki adet kalburüstü filmde rol aldı. Özellikle ikincisi, o kadar zor ve yorucu bir roldü ki Bullock'un Meryl Streep gibi bir divayı sollayarak Oscar'a uzanmasını sağladı. "Blind Side"daki fedakar anne rolü ile Bullock, inanılmaz bir performans sergiledi. Oyuncunun "All About Steve" adlı dandik filmde de aynı yıl oynaması ve Oscar'ı havaya kaldırdığından bir gece önce Razzie Ödülü'nü teslim almaya gitmesi de ilginç bir nokta. (Oscar, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü; Altın Küre, En İyi Kadın Oyuncu - Drama Ödülü, En İyi Kadın Oyuncu Komedi/Müzikal Adayı (Proposal))

Marion Cotillard (Public Enemies) Billie Frechette: 2007'de Edith Piaf rolü ile aldığı En İyi Kadın Oyuncu Oscarı sonrası Hollywood'da yükselişe geçen Cotillard, aynı yıl içinde hem Johnny Depp'in hem de Daniel Day-Lewis'in karşısında rol aldı. "Nine"daki aldatılan ve şarkı söyleyen eş rolü bir yana, "Public Enemies" filminde güzelliği ve gizemi büyüleyen sevgili rolünde parladı oyuncu. (Altın Küre, En İyi Kadın Oyuncu - Komedi/Müzikal Adayı (Nine))

Penélope Cruz (Nine) Carla: 2008'de Oscarlanan Cruz, 2009'da "Nine" müzikalinde oynayarak, bir yeteneğini daha ortaya koydu. İtalyan yönetmen Guido'nun ateşli metresi rolündeki Cruz hem sesini, hem de seksapelini fazlasıyla kullandı. (Oscar, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı; Altın Küre, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı)

Meral Çetinkaya (Karanlıktakiler) Gülseren: Yılların "Bizimkiler" dizisinin Ayla Hanım'ı, değerli tiyatrocu Meral Çetinkaya, Çağan Irmak'ın çok başarılı filmi "Karanlıktakiler"de gidiş-gelişleri ve halet-i ruhiyesi dikkat çeken anne karakteri ile büyüledi. Karşısında Binnur Kaya gibi bir genç oyuncunun olması ise ödüller konusunda önündeki en büyük engel oldu Çetinkaya'nın yıl boyunca. (Yeşilçam, En İyi Kadın Oyuncu Adayı)

Zooey Deschanel ((500) Days of Summer) Summer Finn: "Good Girl" filmindeki birkaç dakikalık performansı ile gözleri büyüklüğünde ilgi çekmiş olan Deschanel, Shyamalan'ın rezaletin biraz üstü filmi "Happening"deki rolü ile geniş kitlelerce tanındı. Fakat 2009'da oynadığı o müthiş Summer rolü, tüm erkeklerin kendisinden nefret etmesine neden oldu şüphesiz. Rollerin değiştiği romantik komedi, umutsuz aşk hikayesi "(500) Days of Summer", Deschanel'in gelmiş geçmiş en başarılı rolüydü kanımca.

Maggie Gyllenhaal (Away We Go) LN Fisher-Herrin: Gyllenhaal familyasının iki yetenekli gencinden büyük olanı, bu yıl "Crazy Heart" filmindeki yardımcı rolü ile kardeşinden 4 yıl sonra Oscar adayı olmayı başarabilse de, yıl içindeki asıl bombası "Away We Go"daki karikatürize edilmeye yakın karakteri canlandırmadaki başarısıydı bence. "Feel-good-movie" türünün dalağını yarmış olan Sam Mendes harikasında Gyllenhaal'ın göründüğü sahneler, sanırım en çok güldüklerimdi. (Oscar, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı (Crazy Heart))

Elit İşcan (Hayat Var) Hayat: Yaşına rağmen Reha Erdem'in gözde oyuncusu olma yolunda ilerleyen Elit İşcan, "Beş Vakit"teki rolünden sonra "Hayat Var"da oldukça zor ve "nefes kesen" bir rolde oynadı. Hayatın sillesini yemiş küçük bir kızı canlandıran oyuncu, hakkıyla birçok ödül ve adaylık kazandı. (Yeşilçam, En İyi Genç Yetenek Ödülü; SİYAD, En İyi Kadın Oyuncu Adayı)

Binnur Kaya (Vavien) Sevilay: "Yabancı Damat" dizisi ile hayatımıza giren yetenekli, komik ve yerinde duramayan oyuncu Binnur Kaya, "Küçük Kıyamet" sonrası Taylan Biraderler ile ikinci kez çalıştı. Rol arkadaşı Engin Günaydın'ın senaryosunun da katkısı ile Türk Sineması'nın son yıllardaki en başarılı kadın oyuncu performanslarından birini sergiledi. (Yeşilçam, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü; SİYAD, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü)

Anna Kendrick (Up in the Air) Natalie Keener: Ergenleriniz onu "Twilight" serisinden tanıyor olsa da, o Oscar adayı kalburüstü bir oyuncu aslında. George Clooney ve Vera Farmiga ile karşılıklı oynayan Anna Kendrick, teknoloji ve kapitalist sistemin beynini yıkadığı neslimizi çok iyi temsil etti "Up in the Air"de. Ve evet, ben halen kendisinin Sevinç Erbulak'a çok benzediği konusunda ısrarcıyım. (Oscar, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı; Altın Küre, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı)

Diane Kruger (Inglourious Basterds) Bridget von Hammersmark: Avrupa sinemasının dikkat çeken oyuncularından Kruger, Tarantino'nun başyapıtı "Inglourious Basterds"da, bir başka oyuncuya hayat verdi. Özellikle Nazi subayları ile aynı masada içtiği ve oyun oynadığı sahnede aşmış bir performans sergiledi.

Mélanie Laurent (Inglourious Basterds) Shosanna Dreyfus: "Inglourious Basterds"ın intikam ateşiyle yanıp tutuşan güzel ve masum görünüşlü kızını birçoğumuz 2009'da bu film ve bu rol ile keşfetti. Bu yıl da oynadığı "Le Concert" ile gözümüzdeki yeri daha da büyüdü oyuncunun.

Mo'nique (Precious) Mary: "Precious"ın zalim annesi Mo'nique, yılın en başarılı performanslarından birini çıkardı ortaya. Kemalettin Tuğcu romanlarından fırlamış gibi duran kötülükteki bu annenin saldığı korkuyu, çeşitli ödül törenlerinde sergilediği kıllı bacaklarıyla da sürdürdü oyuncu. Mo'nique, yılın ödül silip süpürücülerinden biri olmayı da bu rol ile başarmış oldu. (Oscar, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü; Altın Küre, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü)

Julianne Moore (A Single Man) Charley: Eşcinsel bir profesörün gençlik arkadaşı ve sırdaşı rolünde izlediğimiz Moore, dönem filmlerine yakışan o güzelliğini bir kez daha kullandı. Tom Ford'un sinematografi cümbüşü filmindeki en hüzünlü karakterlerden biri olan Charley'nin, ödül konusunda ise ne yazık ki fazla şansı olmadı. (Altın Küre, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı)

Carey Mulligan (An Education) Jenny: Yılın parlayan yıldızlarından Carey Mulligan, bir dönem genç kızı olarak parladı. Gururlu, kendinden emin ve başarılı bir kızın etkileyici, ama kötü anlatılmış hikayesindeki en iyi ögelerden biriydi Mulligan'ın oyunculuğu. (Oscar, En İyi Kadın Oyuncu Adayı; Altın Küre, En İyi Kadın Oyuncu - Drama Adayı)

Julia Roberts (Duplicity) Claire Stenwick: 2000 yılında Oscar kazandığından beri sönükleşen Julia Roberts, etkileyici bir dramada olmasa da, başarılı bir aksiyon komedisinde karşımıza çıktı bu yıl. Clive Owen ile yakaladığı uyumun da çok şey kattığı performansı, kendisine şaşırtıcı bir şekilde Altın Küre adaylığı bile getirdi. (Altın Küre, En İyi Kadın Oyuncu - Komedi/Müzikal Adayı)

Catalina Saavedra (La Nana) Raquel: İzlediğim ilk Şili filmi olma özelliği taşıyan "La Nana"ya adını veren hizmetçi rolündeki Saavedra, olağanüstü inandırıcı bir oyun oynadı perdede. Kurnaz, kıskanç ve kompleksli bir hizmetçiyi canlandıran oyuncu, film boyunca fazlaca gülmemize neden oldu.

Gabourey Sidibe (Precious) Precious: Acıların kızı Precious rolündeki Gabourey Sidibe, ezilenlerin simgesi oldu adeta. Hiçbir şeyi yokken bir anda kendini Oscar Töreni'nin kırmızı halısında bulan genç oyuncu, benim listeme 20. sıradan girmiş olsa da, birçokları için çok daha fazla iyiydi. (Oscar, En İyi Kadın Oyuncu Adayı; Altın Küre, En İyi Kadın Oyuncu - Drama Adayı)

Damla Sönmez (Bornova Bornova) Özlem: Genç oyuncuların yılı 2009'un bize kattığı isimlerden bir diğeri, Damla Sönmez oldu. Adını, filmin henüz vizyona girmeden Antalya'da kazandığı zaferin bir parçası olarak duyduk. "Bornova Bornova"yı izlediğimde ise Öner Erkan'ın oyunculuğuna olduğu kadar Damla Sönmez'in oyunculuğuna da hayran kaldım. Bornovalı bir liseli genç kızı adeta yaşayarak oynayan Sönmez, Türk Sineması'nın gelecek vaat eden ouncularından biri olarak akıllara kazındı. (Yeşilçam, En İyi Genç Yetenek Adayı; SİYAD, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Adayı)

Meryl Streep (Julie & Julia) Julia Child: Hollywood'un ödülleri sayılamaz hale gelen divası La Streep, bir başka Amerikan divası Julia Child'a hayat verdi. Bununla da kalmadı, "It's Complicated"da oynayarak artık genç olmayan oyuncuların da romantik komedilerde başrol oynayabileceğini kanıtladı. Julia Child rolü ile etrafı kasıp kavuran Streep, durdurulamaz başarısını bu rolü ile bir kez daha kanıtlamış oldu. (Oscar, En İyi Kadın Oyuncu Adayı; Altın Küre, En İyi Kadın Oyuncu - Komedi/Müzikal Ödülü, En İyi Kadın Oyuncu - Komedi/Müzikal Adayı (It's Complicated))